سلسله مباحث سنگ های ادراری
1) طبقه بندی سنگ های ادراری:
سنگ های ادراری بر اساس اندازه سنگ، محل، ویژگی سنگ در عکس های رادیوگرافی، علت تشکیل سنگ، ترکیبات تشکیل دهنده سنگ و خطر عود سنگ طبقه بندی می شوند.
1-1) اندازه سنگ:
اندازه سنگ معمولا بر اساس یک یا دو بعد سنگ بیان می شود، و به صورت تا 5 میلی متر، 5 تا 10، 10 تا 20، و بزرگ تر از 20 میلی متر در بزرگترین قطر سنگ طبقه بندی می شوند.
2-1) محل سنگ:
سنگ ها را براساس محل آناتومیکی آن می توان تقسیم کرد: به صورت بخش (کالیس) فوقانی، میانی، یا تحتانی کلیه; لگنچه کلیه; بخش فوقانی، میانی یا تحتانی حالب; و مثانه.
3-1) ویژگی سنگ در عکس رادیولوژی:
سنگ ها را می توان بر اساس ویژگی که در عکس ساده رادیولوژی (KUB) دارند طبقه بندی کرد. سنگ هایی که در KUB به خوبی دیده می شوند، سنگ هایی که به سختی در KUB دیده می شوند و سنگ هایی که در KUB دیده نمی شوند.
4-1) علت تشکیل سنگ:
سنگ ها را می توان بر اساس علت تشکیل دهنده سنگ طبقه بندی کرد: عفونت ها، علل غیر عفونی ( سنگ های عفونی و سنگ های غیر عفونی); نقص های ژنتیکی; یا سنگ های ناشی از مصرف داروها.
|
سنگ های غیر عفونی: سنگ های اگزالات کلسیم سنگ های فسفات کلسیم (شامل بروشیت و کربنات اپاتیت) سنگ های اسید اوریکی |
|
سنگ های عفونی: سنگ های فسفات آمونیوم منیزیوم آپاتیت کربنات اورات آمونیوم |
|
سنگ های با لل ژنتیکی: سنگ های سیستین سنگ های گزانتین 2،8 دی هیدروکسی آدنین |
|
سنگ های ناشی از عارضه داروها |
5-1) ترکیبات تشکیل دهنده سنگ:
جنبه های متابولیک در تشکیل سنگ مهم هستند، لذا ارزیابی متابولیک برای رد هرگونه اختلالی مهم است. آزمایشات مربوط به تشخیص اختلالات متابولیکی پایه تشخیص و تصمیم گیری برای درمان مناسب بعدی است. سنگ ها اغلب از ترکیبی از مواد مختلف تشکیل می شوند، و لی مهم ترین ماده آن است که بزرگ ترین بخش سنگ را تشکیل می دهند.
6-1) افرادی که در معرض سنگ سازی هستند:
افرادی که یک بار به سنگ کلیه مبتلا شده اند حدود 50 درصد احتمال دارد تا در طول عمر دچار عود سنگ شوند. در 10 درصد افراد احتمال عود سنگ بالاست. احتمال کم یا زیاد بودن عود سنگ براساس نوع سنگ و شدت بیماری تعیین می گردد.
منبع: دکتر جباری
