علت سنگ ادراری ،درمان سنگ دستگاه ادراری

[sbu_post_image]

علت سنگ ادراری

با وجودی که سال هاست این بیماری شناخته شده و در زمینه ی تشخیص و درمان آن پیشرفت های زیادی حاصل شده است ولی هنوز علت تشکیل سنگ به طور دقیق معلوم نیست. همانگونه که در ابتدا گفته شد وظیفه ی اصلی کلیه از یک طرف تنظیم آب بدن و از طرف دیگر دفع مواد زاید از راه ادرار می باشد. اغلب مواد زائد حلالیت کمی در ادرار دارند و چنانچه مقدار آن ها بیشتر از حد معمول باشد یا میزان آب ادرار که حلال این مواد است، کم باشد و یا زمینه ای مستعد مثل هسته ی مرکزی در ادرار پدید آید، مواد زائد به صورت بلور یا کریستال رسوب کرده و با رشد و تجمع این کریستال ها سنگ تشکیل می شود. به عبارت دیگر زمانی که ادرار به علت بیش از حد بودن دفع آب بدن و یا نیاز شدید بدن به حفظ آب، از مواد نامحلول فوق اشباع شود، بلورها تشکیل می شوند و با رشد و تجمع بیشتر این بلورها، سنگ ها ساخته می شوند.

درمان سنگ دستگاه ادراری

یک بیمار مبتلا به سنگ دستگاه ادراری چگونه درمان می شود؟ درمان سنگ های ادراری مجموعه از روش های جراحی و طبی است. درمان هر بیمار بسته به جزئیات نوع سنگ، محل آن، شدت انسداد، چگونگی عملکرد کلیه، وجود یا عدم وجود عفونت ادراری و پیشرفت عبور و حرکت سنگ متفاوت است. اکثریت قریب به اتفاق سنگهای حالب که قطری کمتر از 5 میلی متر دارند خودبخود دفع می شوند. بیماری که درد شدید پهلو (کولیک کلیوی) دارد معمولاً در حال دفع سنگ از حالب به مثانه و احتمالاً به محیط خارج بدن است. به بیمار توصیه می شود که مایعات زیاد بنوشد و یا با تجویز وریدی سرم رد جهت افزایش میزان دفع ادرار سعی در تسریع دفع سنگ صورت می گیرد. همچنین انجام فعالیت های بدنی و تحرک بیشتر توصیه می شود (اگرچه بیمار به خاطر دردی که دارد پیچ و تاب فراوان می خورد). جهت تسکین درد بیمار ابتدا مسکن های معمولی مانند هیوسین، دیکلوفناک و ایندومتاسین تجویز می شود که شکل تزریقی آن ها سریعتر و مؤثرتر است. چنانچه درد بیمار تسکین نیافت از داروهای مخدر تزریقی (ترکیبات مورفین) استفاده خواهد شد. داروهای دیکلوفناک و ایندومتاسین علاوه بر ضد درد بودن خود حرکات دودی حالب را مهار نمی سازند و دفع سنگ و لخته بهتر صورت می گیرد. عفونت همراه سنگ موجود را باید پس از نمونه گیری جهت کشت ادرار با آنتی بیوتیک های مناسب درمان کرد. به طور کلی در مواردی که سنگ باعث ایجاد انسداد یا خونریزی شدید در دستگاه ادراری شده است و یا عفونت و درد شدید و بدون پاسخ به آنتی بیوتیک و مسکن وجود دارد، باید سنگ را به طریقی برداشت.

راه های دفع سنگ کلیه 

-اگر نوع سنگ کلیه کلسیمی یا فسفری باشد، از مصرف فرآورده های لبنی ، شکلات و نارگیل خودداری کنید.

-اگر نوع سنگ کلیه فسفاته باشد، رژیم غذایی حاوی اسیدها به اسیدی نگه داشتن مختصر ادرار کمک می کند.

-اگر نوع سنگ کلیه، اسیداوریکی یا سیستینی باشد، رژیم غذایی حاوی مواد قلیایی به قلیایی نگه داشتن مختصر ادرار کمک می کند.

-در مورد همه انواع سنگهای کلیه،نوشیدن روزانه حداقل ۱۳ لیوان مایعات (و بیشتر از همه آب خالص ) ضروری است.

رژیم غذایی کم چربی و پرفیر نیز توصیه می گردد.

در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید:

اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم سنگ کلیه باشید.

– اگر افزایش درجه حرارت تا 38/3 درجه سانتیگراد

– اگر بروز علایم عفونت کلیه (سوزش و ناراحتی هنگام ادرار کردن یا احساس مکرر نیاز فوری به ادرار کردن )

-اگر دچارعلایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید.داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.

سنگ شکنی سنگ کلیه

PCNL به معنی خروج سنگ های کلیه از طریق پوست و بدون شکاف جراحی باز می باشد. در این روش با بیهوشی عمومی یا نخاعی در این بیمار یک سوند حالب گذاشته شده و سپس در موقعیت خوابیده به صورت، روی تخت جراحی قرار می گیرد و سپس با تزریق ماده حاجب از طریق سوند حالب و عکس برداری همزمان با استفاده از اشعه X و یا استفاده از دستگاه سونوگرافی موقعیت کلیه و سنگ داخل آن را دقیقاً مشخص می کنند و یک عدد سوزن از ورودی مناسب وارد کلیه می شود و با خروج ادرار از سوزن از مناسب بودن آن اطمینان حاصل می کنیم. در مرحله بعد مسیر بین پوست و کلیه را بدون اینکه برش جراحی داده شود با استفاده از گشاد کننده ها، گشاد کرده و سپس یک عدد لوله در داخل کلیه گذاشته می شود و با عبور دوربین به داخل کلیه و آندوسکوپی داخل کلیه محل سنگ را مشخص و با لیزر یا لیتوکلاست سنگ را کاملاً خرد کرده و با پنس بیرون آورده می شود. امروزه بیش از 96 درصد سنگ های بزرگ کلیه به روش PCNL قابل درمان هستند. برتری بزرگ PCNL نسبت به عمل جراحی باز عدم شکاف بزرگ پوستی و همچنین عدم دستکاری کلیه می باشد و همچنین از یک بخیه به جای 25 تا 30 بخیه عمل جراحی باز استفاده می شود که این کار باعث درد کمتر پس از عمل و زیبائی پوست و برگشت هر چه سریعتر بیمار به کار و فعالیت روزمره می شود.

بیمار حتماً مصرف آسپرین و داروهای رقیق کننده خون را یک هفته قبل از عمل جراحی قطع کند.

عفونت ادرار فعال باید درمان شود.

در صورت وجود هر گونه بیماری خونی، قلبی و عروقی و ریوی با دکتر مربوطه مشاوره انجام شود.

استراحت نسبی و عدم انجام کارهای سنگین جهت جلوگیری از خونریزی احتمالی به مدت 10روز

مصرف مایعات زیاد

عدم زور زدن و برداشتن چیزهای سنگین

وجود خون در ادرار یک تا دو هفته پس از عمل طبیعی است.

منبع : متخصص سنگ کلیه