عوارض شب ادراری،علت شب ادراری

[sbu_post_image]

عوارض شب ادراری

مشکلات و عواقب بیماری شب ادراری چیست؟ علت شب ادراری هر چه باشد در نهایت می تواند تبعاتی را برای کودک به همراه داشته باشد. ایجاد شرمساری و خجالت کودک در برابر والدین، کاهش اعتماد به نفس، ترس از مورد تمسخر قرارگرفتن توسط دیگران و افت تحصیلی در کودکان سنین مدرسه خود می تواند افزایش اضطراب و نگرانی کودک و نهایتاً تشدید بیماری را به همراه داشته باشد. از طرف دیگر شب ادراری کودک خود باعث تحمیل بار اضافی بر دوش والدین می شود که انتظار دارند کودکشان همانند سایرین توانایی کنترل ادرارش را داشته باشد. واکنش های منفی والدین که گاهی به طور ناخواسته و غیر مستقیم نسبت به کودک صورت می گیرد در پایداری یا تشدید این اختلال نقش مهمی دارد.

آیا بیمار مبتلا به شب ادراری حتماً باید توسط پزشک معاینه شود؟ اگرچه این بیماری در اکثر موارد خود به خود و بدون عارضه بهبود می یابد ولی حتماً لازم است بیمار توسط پزشک معاینه شود و علل عضوی بیماری رد شود. در موارد زیر مراجعه به پزشک کاملاً ضروری است: 1) شب ادراری ثانویه باشد. 2) غیر از شب ادراری علائم دیگری هم وجود داشته باشد. 3) روز ادراری هم وجود داشته باشد. 4) سن بیمار بالاتر 6 سال باشد.

علت شب ادراری

شب ادراری به چه علت هایی می تواند ایجاد شود؟ تقریباً تمام وارد شب ادراری اولیه (95 درصد موارد) به علت کم بودن ظرفیت مثانه به دلیل اختلال در سیر تکاملی دریچه پیشابراه است که قادر به نگهداری مقدار زیاد ادرار در مثانه نیست. البته پریشانی و اضطراب والدین و کودک ممکن است باعث اضافه شدن یک علت عصبی روانی به این زمینه فیزیولوژیک شود و مدت آن را طولانی تر سازد. در 5 درصد موارد از شب ادراری اولیه دلیل ایجاد بیماری وجود یک علت عضوی است. درصد بیشتری از شب ادراری های ثانویه نیز به دلیل وجود یک علت عضوی می باشد. همچنین بر طبق آمارهای ارائه شده دیگری از هز 100 کودک بزرگ تر از 4 سال که دچار شب ادراری هستند 20 نفر به دلیل یک نقص عضوی زمینه ای به این امر مبتلا شده اند که اکثراً شب ادراری ثانویه دارند. بنابراین ضروری است که هر کودک مبتلا به شب ادراری به پزشک خود مراجعه نموده و تحت معاینه و آزمایشات لازم قرار گیرد. علل عضوی شایع که می توانند باعث شب ادراری شوند عبارتند از: عفونت دستگاه ادراری، ناهنجاری های مادرزادی، التهاب شیمیایی پیشابراه (مثلاً ناشی از کف صابون) یا التهاب پیشابراه توسط تحریک انگل (کرمک)، دیابت شیرین (مرض قند) یا دیابت بی مزه، وجود هر نوع عامل فشاری بر روی مثانه مثل تجمع مدفوع در راست روده، صرع (نوعی تشنج)، عوارض داروهای مصرف شده توسط بیمار، بیماری های روانی، خواب گردی و مسمومیت. به غیر از علل عضوی به طور کلی میزان تکامل سیستم عصبی، مسائل روحی روانی و هیجانات، توارث، میزان عمق خواب و ظرفیت مثانه از عوامل مؤثر در بی اختیاری اولیه هستند. لازم به ذکر است که مسائل روانی و توارث در هر دو نوع شب ادراری اولیه و ثانویه مؤثرند.

رفع بی‌اختیاری ادراری

– انجام تمرینات ورزشی که منجر به تقویت عضلات لگنی می‌شود. مانند ورزش‌های Kegel که می‌توان آن را در طی روز در هنگام دراز کشیدن- ایستادن یا حتی زمانی که بر روی صندلی نشسته‌اید بطور مرتب انجام دهید.
برای انجام این ورزش باید عضلات دور مهبل و مقعد را سفت کنید (درست مثل زمانی که می‌خواهید جلوی جریان ادرار را بگیرید) و 8 تا 10 ثانیه نگهدارید و سپس آزاد کنید. در هر بار انجام ورزش 10 انقباض انجام دهید. این عمل را به تعداد 3 بار در روز برسانید.

شما میتوانید تمرینات کگل را در حالت خوابیده، نشسته یا حتی هنگامی که ایستاده اید انجام دهید

– تغییر عادات به عنوان مثال بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
– تغییرات در رژیم غذایی
– کاهش وزن
– درمان دارویی (در موارد بیش فعالی مثانه)
– تحریک عصب
– جراحی (در موارد بی‌اختیاری استرسی)
– استفاده از سوند برای تخلیه ادرار

شب ادراری یا ناتوانی در کنترل ادرار (Enuresis)، یکی از اختلالات رایج دوران کودکی است. این واژه زمانی به کار می‌رود که حداقل 2 بار در هفته و به مدت 3 ماه متوالی در کودکان 5 سال به بالا اتفاق افتد. شب ادراری به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. کودکانی که از دوران شیرخوارگی هیچگاه برای مدتی کنترل ادرار خود را به دست نیاورده‌اند به عنوان شب ادراری اولیه تلقی می‌شوند و کودکانی که حداقل برای مدت شش ماه شب ادراری نداشته و بعدها دچار شب ادراری گشته‌اند به عنوان شب ادراری ثانویه تلقی می‌شوند.

بی اختیاری ادرار در کودکان

بی اختیاری ادرار در کودکان در بسیاری از کودکان دیده می شود ولی باید به طور معمول با گذشت زمان برطرف شود. ادامه ی بیاختیاری ادرار به صورت بی اختیاری در طول روز یا شب ادراری(enuresis ) نیاز به بررسی و درمان دارد.* بی اختیاری ادرار به ندرت بعد از 5 سالگی ادامه می یابد. حدود 10 درصد از کودکان 5 ساله، 5 درصد از کودکان 10 ساله و یک درصد از افراد 18 ساله ممکن است دچار بی اختیاری ادرار باشند. بی اختیاری ادرار در پسرها دوبرابر شایع تر از دخترهاست.

پس از 5 سالگی، شب ادراری در پسرها شایع تر از دخترهاست و علت مشخصی ندارد. معمولاً کودکان و نوجوانانی که دچار شب ادراری هستند از نظر جسمی و روانی مشکلی ندارند. در بسیاری از این افراد، سابقه ی قوی فامیلیشب ادراری وجود دارد که احتمال وجود عامل ارثی را مطرح می کند. در 5 تا 10 سالگی ممکن است شب ادراری ناشی از کم بودن گنجایش مثانه، طولانی بودن زمان خواب شب و عدم تکامل کافی سیستم های هشداردهنده ی پر یا خالی بودن مثانه باشد. این نوع شب ادراری با رشد مثانه و فعال شدن سیستم های هشداردهنده طبیعی برطرف می شود.

به طور طبیعی بدن در هنگام شب مقدار بیشتری هورمون ضدادراری(antidiuretic hormone,,ADH) تولید می کند. این هورمون سرعت تولید ادرار را کاهش میدهد. چنانچه بدن، در هنگام شب به مقدارکافیADH تولید نکند، سرعت تولید ادرار کاهش نمی یابد و در نتیجه، ادرار زیادی در مثانه جمع می شود و در صورت بدار نشدن کودک، شب ادراری روی خواهد داد.

اضطراب، قطع تنفس(آپنه) انسدادی هنگام خواب و مشکلات فیزیکی دستگاه ادراری همگی می توانند موجب شب ادراری کودکان شوند.* بی اختیاری ادراری کودکان در طول روز نادرتر است و باعفونت ادراری یا ناهنجارهای آناتومیک دستگاه ادراری ارتباط ندارد.

منبع : متخصص اورولوژی تهران