[sbu_post_image]
شب ادراری
شب ادراری یكی از شایعترین مشكلات ادراری در كودكان و بخصوص در پسران سنین مدرسه میباشد و ۵% از كودكان در سنین ده سال و ۱% از بالغین دچار چنین مشكلی هستند . انتخاب نوع درمان و بخصوص پیشگیری از عود دراین بیماران بسیار مهم میباشد .
شب ادراری به معنای تخلیه كامل ادرار در طول خواب میباشد كه شایعترین حالت آن نوع مونوسمپتوماتیك میباشد ، در این حالت علائم روزانه وجود ندارد .تعداد دفعات دفع ادرار یك تا سه مورد درهفته میباشد.هر شب در حدود ۵ الی ۷ میلیون كودك در آمریكا رخنتخواب خود را خیس میكنند . انورزی یكی از سه مشكل شایع ادراری در سنین كودكی میباشد . انورزی از اسم یونانی enourein به معنای دفع غیر ارادی ادرار گرفته شده است و تقریبا ۱۵% كودكان در سن ۵ سالگی مبتلا به انورزی اولیه شبانه میباشند و این میزان در سن ۱۳ الی ۱۵ سال به ۱% میرسد . هر ساله۱۵% از كودكان از انورزی بهبود میابند بطوریكه ۵% در سن ده سال و ۱% از بالغین هنوز دچار چنین مشكلی میباشند .انورزی در اكثریت موارد اولیه میباشد تقریبا ۲۵% الی ۳۵% این كودكان دچار انورزی ثانویه هستند . انورزی به میزان ۵۰% در پسران شایعتر از دختران است .
۱۵% از كودكان انورتیك دارای درگیری روزانه و ۱۵% دچارencopresis همراه میباشند .ریسك فاكتورهای انورزی شامل مصرف كافئین در حد ۲الی ۴ میكروگرم /كیلو / روز میباشد، میزان مصرف مایعات در كودكان مبتلا به انورزی بطوركلی كم است ولی بیشتر مایع دریافتی بعد از ساعت ۵ بعد از ظهر میباشد ، از عوامل موثر دیگر كاهش حجم آناتومیك مثانه است ،ناپایداری مثانه در این كودكان بصورت افزایش شدید تر انقباضات متناوب مثانه بدنبال افزایش فشار در آن میباشد و در صورتیكه این انقباضات همراه با فعالیت خودبخود عضلات كف لگن نباشد ، شب ادراری اتفاق خواهد افتاد .
شب ادراری به دفع غيرارادی ادرار در هنگام خواب، بعد از سنی که به‌طور طبيعی کودک بايد کنترل ادراری شبانه‌ی خود را به دست گيرد، اطلاق میشود و از مشکلات شايع و ناتوان‌کننده در کودکان است. درمان شب ادراری شامل درمان‌های دارويی و غيردارويی میباشد. ايمی پيرا‌‌مين، آنتی‌کولينرژيک‌ها و دسموپرسين(DDAVP ) از داروهای مطرح در داروهای درمان هستند. دسموپرسين آنالوگ سنتتيک وازوپرسين بوده و عملکرد آن کاهش توليد ادرار است. از آن‌جا که ميزان اثر درمانی و عوارض ناشی از درمان شب ادراری با دسموپرسين در مطالعات مختلف متفاوت گزارش شده است، اين مطالعه به منظور بررسی اثر دسموپرسين بر شب ادراری کودکان در زنجان طراحی شد.
روش‌بررسی شب ادراری :
در اين مطالعه‌ی نيمه تجربی، 126 کودک 5 تا 14 ساله دچار شب ادراری اوليه که طی سال‌های 81 تا 85 به طور سريال به درمانگاه نفرولوژی اطفال مراجعه کردند، وارد مطالعه شدند. پس از کسب رضايت آگاهانه، پرسشنامه‌ای در مورد اطلاعات فردی و معاينات فيزيکی تکميل شد. آزمايشات ادرار، کراتينين و الکتروليت‌های سرم انجام و پس از رد علل ثانويه شب ادراری، بر حسب سن و وزن کودک 10 تا 20 ميکروگرم از اسپری دسموپرسين داخل بينی تجويز شد. ميزان اثر و عوارض دارو ماهانه و به مدت شش ماه پيگيری شد.
يافته‌ها: از 126 کودک، 56 کودک (4/44 درصد) بهبودی کامل و 48 نفر (1/38 درصد) بهبودی نسبی در شب ادراری داشتند. در مجموع بهبودی کلی 5/82 درصد بود. 22 نفر (5/17 درصد) عدم بهبودی داشتند. تفاوت معنی‌داری بين سن، جنس و وجود استرس در زندگی با ميزان اثر دارو بر شب ادراری کودکان يافت نشد. کودکانی با سابقه‌ی فا‌‌ميلی مثبت شب ادراری بهتر به دارو پاسخ دادند. در کل بيماران عارضه‌ای مشاهده نشد.
داروی دسموپرسین
رده درمانی:
داروهای هورمونی .
اشکال دارویی:
اسپری بینی
مصرف دسموپرسین
دسموپرسین نوع ساختگی هورمون وازوپرسین طبیعی بدن است و در درمان دیابت بی‌مزه مصرف می شود. دسموپرسین در درمان شب ادراری اولیه (در کودکان) و در شب ادراری همراه با اسکلروز مولتیپل نیز استفاده می شود. تزریق دسموپرسین، فاکتورهای انعقادی را در بیماری هموفیلی خفیف نوع A تقویت می نماید و بالاخره در پرنوشی موقت و پرادراری همراه با تروما یا جراحی در ناحیه هیپوفیز، بیماری فون‌ویل براند نوع I، سردرد Post-lumbar puncture، تشخیص دیابت بی‌مزه نوروژنیک، تست ارزیابی عملکرد کلیوی و نیز تست پاسخ‌فیبرینولیتیک به‌کار می‌رود.
مکانیسم اثر
دسموپرسین آنالوگ وازوپرسین یا آنتی دیورتیک هورمون (ADH)میباشد. بنابراین با افزایش نفوذپذیری سلولی در مجاری جمعکنندهادرار موجب افزایش بازجذب آب در کلیه ونتیجتاً افزایش اسمولالیته ادرار و کاهش‌همزمان برون ده ادراری میشود.دسموپرسین اثرات آنتی هموراژیک خودرا از طریق افزایش سطوح پلاسمایی‌فاکتور انعقادی ۸ (فاکتور آنتی هموفیلیک)و افزایش فعالیت فاکتور فون‌ویل براند واحتمالا اثر مستقیم بر جدار عروق خونی‌اعمال می‌نماید.
عوارض دسموپرسین
این دارو معمولا عوارض ناخواسته چندانی ایجاد نمی کند. ممکن است خواب آلودگی، تهوع، افزایش وزن و افزایش خفیف فشار خون در برخی بیماران دیده میشود.
بررسی اثر درمانی دسموپرسین و دستگاه انورزی آلارم در درمان كودكان ایرانی بیش از۶ سال مبتلا به شب ادراری
شب ادراری یكی از شایعترین مشكلات ادراری در كودكان و بخصوص در پسران سنین مدرسه میباشد و ۵% از كودكان در سنین ده سال و ۱% از بالغین دچار چنین مشكلی هستند . انتخاب نوع درمان و بخصوص پیشگیری از عود دراین بیماران بسیار مهم میباشد .
هدف:
هدف این مطالعه مقایسه دو مورد از بهترین روشهای درمانی شب ادراری یعنی دسموپرسین و دستگاه انورزی آلارم میباشد .این دو روش از متداول ترین روشهای درمان انورزی اولیه میباشند .
روش كار :
به این منظور كودكان ساكن در منطقه جنوب تهران انتخاب شدند . بطور كلی ۶۷ كودك مورد مطالعه قرار گرفتند . معاینه كامل فیزیكی و اندازه گیری فشارخون و معاینه ژنیتالیا در مورد همه آنها انجام گرفت . آزمایشات درخواستی شامل آزمایش كامل و كشت ادرار و سونوگرافی كلیه و مجاری ادرار بوده است . بعد از ارجاع كودكان مبتلا به بیماری ارگانیك، سایر كودكان باقیمانده بصورت رندوم به دو گروه تقسیم شدند . یك گروه تحت درمان دسموپرسین و گروه دوم تحت درمان با دستگاه انورزی آلارم قرار گرفت . نتاییج بدست آمده تحت آنالیز آماری قرار گرفت .
نتایج :
در میان نتایج سونوگرافی در سه مورد هیدرونفروز و انسداد ، در یك مورد هیدرونفروز و ریفلاكس ادراری، در ۹ مورد التهاب مثانه و در یك مورد تصویر مشكوك به سنگ و در دومورد عفونت ادراری دیده شدكه در یك مورد آن همراه با التهاب مثانه در سونوگرافی بود . از ۵۲ مورد باقیمانده پس از انجام معاینه بالینی و اطمینان ، ۳۲ كودك تحت درمان با دسموپرسین و ۲۰ كودك تحت درمان با دستگاه انورزی آلارم برای مدت ۴ هفته قرار گرفتند . دسموپرسین با دوز بیست میكروگرم در داخل بینی یك ساعت قبل از خواب استفاده شد و در۱۶ مورد كاهش موارد شب ادراری دیده شد .درمورد دستگاه انورزی آلارم در ۱۴ مورد پاسخ مثبت دیده شد . ۰.۷ RR=. ، (۰۸ ۰.۶) CI= .
نتیجه گیری:
درمان با دستگاه انورزی آلارم از نظر نتایج بالینی مشابه دسموپرسین میباشد ولی استفاده از آن نیاز به صبر و حوصله و توجیه كردن والدین و همكاری مستقتم آنها با پزشك دارد و بالاتر رفتن سن كودك ودرك بهتر و علاقه بیشتر به درمان شدن درصد نتایج مثبت را بالا میبرد.
منبع: ویکی پدیا،دانشگاه زنجان، آفتاب
