درمان نارسایی حاد کلیه
نارسایی حاد کلیه زمانی رخ می دهد که کلیه ها به طور ناگهانی نتوانند مواد زائد را از خون جدا و فیلتر کنند. وقتی کلیه ها نتوانند خون را تصفیه کنند، مقادیر خطرناکی از مواد زائد در خون جمع می شود و تعادل شیمیایی خون به هم می ریزد.
در قسمت اول این مقاله درباره علائم، علل، عوامل خطر و عوارض نارسایی حاد کلیه به طور کامل مطالبی را بیان کردیم. حال می خواهیم راه های تشخیص، درمان پزشکی، درمان خانگی و پیشگیری از این بیماری را برای شما بگوییم.
راه های تشخیص نارسایی حاد کلیه
اگر علائم نارسایی حاد کلیه در شما دیده شود، پزشک آزمایشات و روش های زیر را برای بررسی علت بیماری شما تجویز خواهد کرد:
1- اندازه گیری میزان ادرار دفع شده از بدن در طی یک روز
2- آزمایش ادرار
3- آزمایش خون برای سنجش میزان اوره و کراتینین
4- آزمایشات تصویربرداری مثل سونوگرافی و رادیولوژی کامپیوتری (توموگرافی)
5- نمونه برداری از بافت کلیه برای آزمایش
درمان نارسایی حاد کلیه
برای درمان نارسایی حاد کلیه باید در بیمارستان بستری شوید. مدت زمان بستری شدن در بیمارستان بستگی به علت بیماری و سرعت بهبودی کلیه ها دارد.
1- درمان علت نارسایی حاد کلیه
درمان نارسایی حاد کلیه شامل تشخیص و شناخت مشکلی است که باعث آسیب کلیه ها شده است. نوع درمان هم بستگی به علت بیماری دارد.
2- درمان عوارض بیماری
پزشک علاوه بر درمان علت بیماری، از بروز عوارض آن پیشگیری می کند و به کلیه ها فرصت می دهد تا بهبود یابند. درمان هایی که از بروز عوارض جلوگیری می کنند عبارتند از:
اگر در اثر نارسایی حاد کلیه، سموم در خون انباشته شوند، برای دور کردن سموم و مایعات اضافی از بدن نیاز به همودیالیز خواهید داشت تا اینکه کلیه ها بهبود یابند
الف) بهبود تعادل مایعات در خون: اگر کمبود مایعات در خون باعث نارسایی حاد کلیه شده باشد، پزشک تزریق وریدی مایعات (مثل زدن سرم) را توصیه می کند.
اگر نارسایی حاد کلیه باعث احتباس و تجمع مایعات در بدن و در نیتجه ورم دست ها و پاها شود، پزشک مصرف داروهای دیورتیک (ادرار آور) را توصیه می کند تا مایعات اضافی از بدن خارج شوند.
ب) مصرف دارو برای کنترل مقدار پتاسیم خون: اگر کلیه ها نتوانند به خوبی پتاسیم را از خون جدا کنند، میزان پتاسیم خون بالا می رود. لذا پزشک مصرف داروهایی را برای جلوگیری از افزایش پتاسیم خون برای بیمار تجویز می کند.
مقادیر زیاد پتاسیم در خون باعث بی نظمی ضربان قلب (آریتمی) خطرناک و ضعف عضلات بدن می شود.
ج) مصرف دارو برای تامین کلسیم خون: اگر در اثر نارسایی حاد کلیه، میزان کلسیم خون خیلی پایین بیاید، پزشک تزریق کلسیم را توصیه خواهد کرد.
د) دیالیز کلیه ها برای سم زدایی از خون: اگر در اثر نارسایی حاد کلیه، سموم در خون انباشته شوند، برای دور کردن سموم و مایعات اضافی از بدن نیاز به همودیالیز خواهید داشت تا اینکه کلیه ها بهبود یابند. همچنین برای کاهش پتاسیم خون نیاز به دیالیز می باشد.
در طی فرآیند دیالیز یک دستگاه، خون را از بدن به سمت یک کلیه مصنوعی می برد و بعد از جدا شدن مواد زائد، مجددا خون به سمت بدن برمی گردد.
شیوه زندگی و درمان های خانگی
در طی بهبودی نارسایی حاد کلیه، پزشک رژیم غذایی خاصی را برای حفظ کلیه ها و کاهش کار آنها توصیه می کند.
ممکن است نیاز باشد نزد یک متخصص یا کارشناس تغذیه بروید تا رژیم غذایی مناسبی برای شما بنویسد.
بسته به شرایط بیماری شما، متخصص تغذیه موارد زیر را توصیه می کند:
1- مواد غذایی کم پتاسیم را مصرف کنید.
سیب، کلم پیچ، لوبیای سبز، انگور و توت فرنگی میزان پتاسیم کمی دارند.
موز، پرتقال، سیب زمینی، اسفناج و گوجه فرنگی پتاسیم زیادی دارند.
2- از مصرف غذاهای شور و پرنمک خودداری کنید.
برای کاهش سدیم خون باید از مصرف غذاهایی که نمک به آنها اضافه شده است خودداری کنید، مثل سوپ آماده، فست فودها، کنسروها، موادغذایی فریز شده و آماده مثل شنسل آماده. همچنین مصرف تنقلات شور، کنسرو سبزیجات و غذاهای گوشتی آماده و پنیر ممنوع است.
3- میزان دریافت فسفر را کاهش دهید.
افزایش مقدار فسفر در خون باعث کاهش استحکام استخوان ها (ضعیف شدن استخوان ها) و خارش پوست می شود.
فسفر یک ماده معدنی است که در مواد غذایی مانند پنیر، شیر، حبوبات خشک، آجیل و کره بادام زمینی وجود دارد.
بعد از بهبودی نارسایی حاد کلیه، ممکن است نیازی به این رژیم غذایی خاص نداشته باشید که البته بستگی به نظر پزشک دارد. هر چند که همیشه باید یک برنامه غذایی سالم و صحیح داشته باشید.
موقع استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه مثل بروفن، استامینوفن و آسپیرین خیلی مراقب باشید. مصرف مقادیر زیاد این داروها ابتلا به نارسایی حاد کلیه را افزایش می دهد
پیشگیری از نارسایی حاد کلیه
نارسایی حاد کلیه اغلب قابل پیش بینی یا پیشگیری نیست، اما با مراقبت از کلیه ها می توان خطر بروز این بیماری را کاهش داد. لذا سعی کنید:
1- در مصرف داروهای مسکن احتیاط کنید.
موقع استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه مثل بروفن، استامینوفن و آسپیرین خیلی مراقب باشید. مصرف مقادیر زیاد این داروها ابتلا به نارسایی حاد کلیه را افزایش می دهد، به خصوص اگر مبتلا به یک بیماری کلیوی، دیابت و فشار خون بالا هم باشید.
2- برای کنترل و بهبود مشکلات کلیوی، با پزشک خود همکاری کنید.
اگر بیماری کلیوی یا دیابت و یا فشار خون بالا دارید که ابتلا به نارسایی حاد کلیه را افزایش می دهند، با دقت به توصیه های پزشک خود عمل کنید تا بیماری خود را کنترل نمایید.
3- یک شیوه زندگی سالم را در پیش بگیرید.
ورزش کنید و یا از نظر بدنی فعال باشید، یک برنامه غذایی سالم و متعادل داشته باشید و از مصرف سیگار و مواد دخانی دوری کنید.
منبع: تبیان
