سنگ کلیه به عنوان لیتیاز کلیوی نیز شناخته می شود، یک ماده معدنی سخت می باشد که در اندازه کوچک در کلیه بیمار وجود دارد. دفع سنگ از ادرار ممکن است دردناک باشد اما ساده ترین راه است. اما اگر سنگ نتواند از ادرار دفع شود، نیاز به جراحی دارد.
سنگ های کلیه که باعث ایجاد دردهایی معادل درد زایمان و مشکلات مختلف سلامتی به ویژه عفونت می شوند، از طریق جراحی لاپاراسکوپی، از راه پوست، انجام می گردند که یکی از روش هایی می باشد که برای رفع سنگ های کلیه با فناوری بالا است.
جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه چیست؟
جراحی است که در آن جراح با بیهوشی کامل بیمار عمل جراحی را انجام می دهد. جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه اغلب برای سنگ های بزرگتر و سنگ هایی که در نیمه پایینی کلیه قرار دارند انجام می شوند. در جراحی، جراح بریدگی های کوچکی را در شکم بیمار ایجاد می کند و سنگ را از طریق این برش ها خارج می کند. حدود سه یا چهار برش کوچک 5 تا 10 میلی متری روی شکم ایجاد می گردد تا سنگ ها نمایان و برداشته شوند. بعد از جراحی، استنتی (لوله فلزی) را در داخل مجرای ادرار قرار می دهند و پس از 1 تا 2 هفته آن را خارج می کنند.
لاپاراسکوپی یا جراحی کم تهاجمی برای سنگ کلیه ای انجام می شود که با درمان آندوسکوپی و لیزر، ESWL (سنگ شکنی برون اندامی) یا نفرولیتوتومی از راه پوست (PCNL) قابل اصلاح نیستند. این روش برای بیمارانی که ضد انعقاد خون (مواد رقیق کننده خون) مصرف می کنند، مناسب است.
چرا جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه مفید است؟
در مقایسه با روش جراحی باز مرسوم، جراحی برداشتن سنگ کلیه با لاپاراسکوپی یک روش فوق العاده راحت، کم درد، با مدت زمان جراحی و بستری بسیار کوتاه در بیمارستان و رضایت بالای بیماران می باشد. برخی از مزایا این جراحی عبارتند از:
- بیمار درد کمتری حس می کند.
- مدت زمان بستری بودن را کاهش می دهد.
- بیمار سریعتر بهبود می یابد.
- سنگ کلیه بیمار در همان دفعه اول دفع می گردد.
- برای افرادی که کلیه آنها جابجا است مفید می باشد.
- احتمال عفونت را کاهش می دهد.
- باعث ایجاد زخم نمی شود.
جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه مناسب چه افرادی است؟
متخصص اورولوژی جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه را در موارد زیر توصیه می کند:
- سنگ بزرگ باشد.
- باعث ایجاد درد شود.
- در مجاری ادراری گیر کرده باشد.
- منجر به بروز عفونت شود.
چگونه برای جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه آماده شوید؟
پزشک دستورات خاصی را به منظور آماده شدن برای جراحی می دهد که ممکن است شامل موارد زیر شوند.
- اگر سیگار می کشید، خیلی پیش از جراحی، سیگار را ترک کنید.
- مصرف داروهای خاصی را که می توانند لخته شدن خون را سخت کنند، مانند رقیق‌کننده‌های خون مانند کومادین، پلاویکس، زارلتو و غیره، را متوقف کنید.
- پس از نیمه شب پیش از جراحی چیزی نخورید یا ننوشید.
احتمالا پزشک نیز تا چند هفته قبل از جراحی استنت را در مجاری اداراری (لوله های بین مثانه و کلیه) قرار دهد. این استنت که کاملاً داخلی است به مجرای ادرار اجازه گشاد یا بزرگ شدن داده و حذف سنگ را آسان می کند. استنت ها ممکن است درد حاد سنگ را رفع کرده، هرگونه عفونت را تخلیه کنند و همچنین امکان درمان آنتی بیوتیکی قبل از جراحی را نیز فراهم کنند.
قبل از برداشتن سنگ کلیه با لاپاراسکوپی انتظاری چه چیزی را باید داشت؟
قبل از جراحی، تقریباً 14 روز قبل از پذیرش، به منظور بررسی آمادگی کلی، قرار ملاقاتی برای ارزیابی اولیه خواهید داشت. معمولاً در همان روز جراحی بستری می شوید. از شما نیز خواسته می شود تا 6 ساعت قبل از جراحی چیزی نخورید یا ننوشید. بلافاصله پیش از جراحی، داروی بی هوشی اولیه ای توسط متخصص بیهوشی به شما داده می شود که باعث ایجاد حس خواب آلودگی می گردد.
در صورت داشتن هر گونه جراحی، در مورد داشتن موارد زیر، حتماً از قبل به اورولوژیست اطلاع دهید:
- استنت عروق کرونر
- دریچه مصنوعی قلب
- ضربان ساز قلب یا دفیبریلاتور
- کاشت شانت عصبی
- پیوند عروق خونی مصنوعی
- مفصل مصنوعی
- سابقه عفونت یا داشتن عفونت با باکتری استافیلوکوک
- تجویز آسپرین، وارفارین یا کلوپیدوگرل
در طول جراحی چه اتفاقی می افتد؟
قبل از جراحی بیهوشی کامل انجام خواهد شد و در تمام طول عمل بی هوش خواهید بود. در طول عمل، به شما آنتی بیوتیک تزریق می شود. اگر آلرژی دارید، حتما قبل از جراحی به متخصص بیهوشی خود اطلاع دهید.
بسته به موقعیت سنگ، برشی در مجرای ادراری، لگن کلیه یا کلیه ایجاد می گردد تا امکان برداشتن سنگ فراهم شود. سپس با بخیه ها برش بسته می گردد. استنت معمولا برای بهبود خط بخیه در مجرای ادراری یا لگن کلیه قرار داده می شود. یک کاتتر مثانه نیز در حین عمل برای خروج ادرار وارد می گردد و یک لوله تخلیه نیز از طریق پوست قرار می گیرد.
بلافاصله بعد از عمل چه اتفاقی می افتد؟
برای کمک به یشگیری از تشکیل لخته خون در وریدهای پا در حین و بعد از جراحی، باید در طول مدت بستری در بیمارستان از جوراب های ضد ترومبوز / لختگی استفاده شود. به محض اینکه بعد از جراحی احساس کردید توانایی دارید، می توانید هر چیزی بخورید و بنوشید و همچنین می توانید در اسرع وقت برای جلوگیری از تشکیل لخته های خون در پاها، ایجاد عفونت قفسه سینه و کاهش هرگونه اختلال در عملکرد روده خود نیز تحرک داشته باشید. معمولا، صبح بعد از جراحی کاتتر برداشته می شود. ممکن است 3 روز در بیمارستان بستری شوید.
عمل لاپاراسکوپی سنگ کلیه چقدر زمان می برد؟
این جراحی حدود دو تا سه ساعت طول می کشد تا کامل انجام شود. در طول این عمل، پزشک یک اسکوپ کوچک (دوربین) را از طریق برشی حدودا یک سانتی در کمر و به داخل کلیه می فرشتد.
مشکلات و عوارض جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه
اگرچه این جراحی در مقایسه با سایر تکنیک ها بسیار مفید است، اما دارای مشکلات و عوارض جانبی نیز می باشد. این مشکلات و عوارض جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه عبارتند از:
- عفونت
- آسیب به اعضای داخلی بدن مانند روده، کبد و طحال
- خونریزی از رگ های بزرگ و تبدیل جراحی به عمل جراحی باز
- درد در ناحیه‌ی جراحی
- ناتوانی در ادرار کردن
- بروز تغییرات در نحوه کار کردن روده‌ها
- درد شانه
به منظور جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته جراحی بهتر است به جراحی متخصص و مجرب مراجعه کنید.
پرسش و پاسخ
برای جراحی لاپاراسکوپی سنگ کلیه چه مدت باید در بیمارستان بستری بود؟
معمولاً بهبودی به یک یا دو شب بستری در بیمارستان نیاز دارد.
چگونه سنگ کلیه با جراحی لاپاراسکوپی درمان می شود؟
جراحی لاپاراسکوپی یک فرآیند بسیار پیشرفته تر و کم آسیب رسان برای برداشتن سنگ کلیه است. برش هایی حدود 1 تا 0.5 سانتی متر در ناحیه شکم به منظور برداشتن سنگ ها ایجاد می گردد. تشخیص کاملی برای بررسی محل دقیق سنگ ها و وضعیت موجود اندام های مجاور آن انجام می شود.
بعد از برداشتن سنگ کلیه و گذاشتن استنت چه اتفاقی می افتد؟
ممکن است 1 تا 3 روز پس از عمل مقدار کمی خون در ادرار مشاهده شود. هنگامی که استنت در جای خود قرار دارد، ممکن است مجبور شوید بیشتر ادرار کنید، احساس نیاز ناگهانی به ادرار داشته باشید یا احساس کنید که نمی توانید مثانه خود را به طور کامل تخلیه کنید. ممکن است هنگام ادرار یا انجام فعالیت های شدید کمی احساس درد کنید.
چه سایزی از سنگ کلیه نیاز به جراحی دارد؟
هر چه سنگ بزرگتر باشد، احتمال دفع آن بدون جراحی کمتر است. جراحی معمولاً برای سنگ هایی با اندازه 0.5 سانتی متر و بزرگتر و همچنین برای بیمارانی که در درمان های مرسوم موفق نبوده اند، توصیه می گردد.
چهار نوع سنگ کلیه کدامند؟
انواع سنگ کلیه عبارتند از:
- سنگ های کلسیمی. بیشتر سنگ‌ه ای کلیه، سنگ های کلسیمی هستند و معمولاً به شکل اگزالات کلسیم می باشند.
- سنگ های استروویت. سنگ های استروویت در پاسخ به عفونت دستگاه ادراری تشکیل می شوند.
- سنگ های اسید اوریک
- سنگ سیستینی
آیا سنگ کلیه ۷ میلی متری دفع می شود؟
اندازه سنگ عامل اصلی در عبور طبیعی آن می باشد. سنگ های کوچکتر از 4 میلی متر در 80 درصد مواقع خود به خود دفع می شوند. دفع این سنگ ها به طور متوسط 31 روز طول می کشد. سنگ هایی که 4 تا 6 میلی متر هستند با احتمال بیشتری نیاز به نوعی درمان دارند، اما حدود 60 درصد به طور طبیعی دفع می گردند.
درد ناشی از جراحی سنگ کلیه چقدر طول می کشد؟
ممکن است هنگام عبور قطعات سنگ دچار درد و حالت تهوع شوید که ممکن است بلافاصله پس از درمان اتفاق بیفتد و یا 4 تا 8 هفته طول بکشد. در صورت استفاده از امواج صوتی ممکن است در ناحیه کمر یا پهلوی خود که سنگ در این مکان ها درمان شده است، مقداری کبودی داشته باشید و همچنین ممکن است کمی درد در ناحیه درمانی نیز وجود داشته باشد.
