از هر 5 مرد 1 نفر به واریکوسل مبتلا می‌شود که معمولاً علائم آن خفیف یا ناچیز هستند. ممکن است این عارضه نیازی به درمان نداشته باشد ولی یکی از دلایل اصلی ناباروری مردان است. برخی از بیماران ترجیح می‌دهند که از روش‌های درمانی خانگی مثل حنا، خاکشیر، کمپرس یخ و زالودرمانی استفاده کنند ولی ممکن است عمل جراحی گزینه‌ی مؤثرتری باشد. در مورد روش درمانی مناسب با پزشک خود مشورت کنید.
در این مقاله به درمان‌های طبیعی واریکوسل اشاره کرده و آن‌ها را با عمل جراحی مقایسه خواهیم کرد. توجه کنید که برای درمان واریکوسل باید به یک پزشک ماهر مراجعه کنید که تکنیک‌های نوین درمانی و روش‌های مقابله با عوارض آن‌ها را بداند. این کار خطرات و عوارض جانبی درمان را کاهش داده و دوره‌ی نقاهت پس از درمان را نیز کوتاه خواهد کرد.
درمان‌های خانگی واریکوسل
روش‌های طبیعی برای درمان واریکوسل عبارتند از:
کمپرس یخ
اگر قصد درمان طبیعی واریکوسل را دارید یخ بهترین گزینه خواهد بود. درمان طبیعی واریکوسل تنها با مراقبت از بیضه‌ها و رساندن آن‌ها به دمای مناسب انجام می‌شود بنابراین یخ روشی مناسب برای درمان واریکوسل است. در عین حال کاهش بیش از حد دمای بیضه‌ها توصیه نمی‌شود. فرد نباید یخ را به طور مستقیم بر روی بیضه‌ها قرار دهد چراکه این کار باعث کاهش بیش از حد دما خواهد شد. همچنین نباید از کمپرس یخ برای مدت طولانی به طور مداوم استفاده کنید.
باور بر این است که یکی از دلایل اصلی بروز واریکوسل گرم شدن بیش از حد بیضه‌ها و منقبض شدن وریدهای آن‌هاست. بنابراین لازم است که این ناحیه چند بار در روز خنک شود. مزایای درمان طبیعی واریکوسل:
- مقابله با گرم شدن بیش از حد بیضه‌ها.
- بازیابی عملکرد بیضه‌ها و فعال شدن آنزیم‌هایی که تنها در دمای پایین فعالیت می‌کنند.
- سرد شدن وریدها باعث بهبود قوام آن‌ها خواهد شد.
- انقباض کیسهی بیضه و خارج شدن سموم و تقویت گردش خون در ارگان‌های تولید مثل.
خنک کردن بیضه‌ها با حمام آب سرد نیز قابل انجام است. می‌توانید پایین شکم و ران های خود را به مدت 10 تا 15 ثانیه با آب سرد بشویید ولی از سرد کردن بیش از حد ناحیه خودداری کنید.
زالودرمانی
زالودرمانی به شکل قابل توجهی علائم واریکوسل را بهبود می‌بخشد. این امر به خاطر تأثیر ضدالتهاب، رقیق کننده‌ی خون و تقویت کننده‌ی گردش لنف خواهد بود. همچنین در بزاق زالو به طور طبیعی استروئید وجود دارد که به درمان عروق واریسی کمک میکند. بر اساس اطلاعات موجود، زالودرمانی عارضه‌ی جانبی نداشته و در درمان علائمی مثل تغییر رنگ، بزرگ شدن عروق، ادم، خارش، سنگینی و درد اندام‌ها مؤثر است. همچنین زالو میتواند با تقویت عملکرد دریچه‌های عروقی، مشکلات دو تقاطع سافنوفمورال و سافنو پوپلیتئال را بهبود بخشد.
حنا
در پژوهش های انجام شده، پژوهشگران به اثرات ضدسرطانی، ضدقارچی و ضدباکتریایی حنا دست پیدا کرده اند. ولی متأسفانه پژوهشی در زمینه تأثیرات حنا در درمان واریکوسل وجود ندارد. این بدین معنی است که جای خالی تحقیق در این زمینه احساس می شود. البته در طب سنتی بیان شده مصرف حنا می تواند تأثیری در جلوگیری از به وجود آمدن و درمان واریکوسل داشته باشد. یعنی افرادی که مبتلا به واریکوسل نمی باشند می توانند با مصرف همیشگی حنا، خود را از ابتلا به واریکوسل بیمه کنند و افرادی که به هر دلیلی مبتلا به این مشکل شده اند، می توانند با مصرف مداوم حنا این مشکل را برطرف نمایند. البته پژوهش های بیشتری در این زمینه لازم است.
خاکشیر
در پژوهشی از خاکشیر برای تقویت اندام جنسی مردان استفاده شده است که نتایج بسیار خوبی مشاهده شد. همچنین این گیاه خصوصیات دارویی، ضدباکتریایی و ضدالتهابی نیز دارد که می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار گیرد. البته نیاز به تحقیقات بیشتری در مورد بررسی خواص خاکشیر نیاز است. در طب سنتی بیان شده که مصرف خاکشیر می تواند تأثیری بر روی درمان واریکوسل داشته باشد ولی تأیید علمی ندارد. جای خالی پژوهش در این زمینه احساس می‌گردد.
در بخش بعدی از این مقاله به روش های بهتر برای درمان واریکوسل اشاره شده است که تأثیر سریع تر و بهتری بر روی بیمار دارد.
بهترین روش‌های درمان واریکوسل
روش‌های طبیعی تأثیر کمی در درمان واریکوسل داشته و فرد باید برای مدت طولانی از آن‌ها استفاده کند. روش‌های جایگزین متعددی برای درمان واریکوسل وجود دارند. معمولاً بیمار نیازی به درمان نخواهد داشت مگر در صورت وجود:
- درد و ناراحتی.
- پایین بودن تعداد اسپرم.
- ناباروری که بیش از 2 سال وجود داشته و علت دیگری برای آن وجود نداشته باشد.
در این موارد عمل جراحی توصیه می‌شود.
عمل جراحی
سه روش جراحی برای درمان واریکوسل به کار می‌روند:
واریکوسلکتومی
جراحی باز تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام خواهد شد. جراح از طریق کشاله‌ی ران و در برخی از موارد از طریق شکم یا بالای ران به محل موردنظر دسترسی پیدا میکند. با کمک اولتراسوند و میکروسکوپ‌های جراحی، وریدهای آسیب دیده بسته شده و خون به وریدهای دیگر هدایت می‌شود. درد پس از جراحی معمولاً خفیف بوده و فرد به زودی میتواند به فعالیت‌های عادی خود ادامه دهد.
جراحی لاپاروسکوپی
جراح برش کوچکی بر روی شکم ایجاد کرده و ابزارهای کوچک جراحی از طریق آن وارد بدن می‌شوند.
امبولیزاسیون از راه پوست
در این روش رادیولوژیست یک لوله یا کاتتر را از طریق گردن یا کشاله‌ی ران وارد بدن کرده و ابزارهای خود را وارد آن میکند. سپس به کمک جریان الکتریکی یا مواد شیمیایی، وریدهای آسیب دیده بسته خواهند شد. این یک روش کم تهاجمی بوده و می‌توان به صورت سرپایی آن را انجام داد. دوره‌ی نقاهت این روش نیز کوتاه خواهد بود.
خطرات جراحی
این روش‌ها نسبتاً بی خطر هستند ولی همانند هر عمل دیگر با خطراتی همراه خواهند بود ازجمله:
- آسیب شریانی
- آتروفی بیشتر بیضه‌ها
- عفونت
- کبودی، تورم و احتباس مایعات در ناحیه
- درد شکم
در موارد نادر ممکن است ترومبوز ورید کلیوی اتفاق بیفتد. این مشکل کلیه را درگیر کرده و نیازمند جراحی مجدد خواهد بود.
در برخی از موارد ممکن است وریدهای جایگزین پس از جراحی نیز آسیب دیده و بزرگ شوند که نیازمند جراحی مجدد خواهند بود.
سؤالات متداول
آیا واریکوسل به طور خود به خودی بهبود پیدا میکند؟
واریکوسل به وریدهای بزرگ و پیچ خورده‌ای گفته می‌شود که خون را از بیضه‌ها خارج می‌کنند. این وریدها شبیه به عروق واریسی پا هستند. در اکثر موارد این مشکل پس از بلوغ در سمت چپ کیسهی بیضه اتفاق می افتد. زمانی که واریکوسل ایجاد شد به خودی خود بهبود پیدا نخواهد کرد.
کدام روغن برای واریکوسل مناسب است؟
5 روغن اسانس مناسب برای درمان واریکوسل:
- روغن اسطوخودوس میتواند به مدیریت علائم عروق واریسی کمک کند.
- روغن شاه بلوط هندی.
- روغن کاج دریایی.
- روغن تاک.
- روغن بومادران.
چه غذاهایی برای واریکوسل مفید هستند؟
نان سبوس دار، غلات صبحانه، برنج و پاستا و همچنین میوه جات و سبزیجات ازجمله سبزی‌های سبز و نارنجی به همراه لبنیات مثل شیر کم چرب، ماست و پنیر برای واریکوسل مفید خواهند بود. از منابع پروتئینی مثل گوشت کم چرب، مرغ، ماهی، حبوبات، تخم مرغ و مغزیجات نیز استفاده کنید.
آیا زنجبیل برای واریکوسل مفید است؟
زنجبیل علاوه بر خواص درمانی متعدد میتواند برای تقویت گردش خون به کار رفته و به پیشگیری از واریکوسل کمک کند. نشان داده شده که زنجبیل میتواند فیبرین (پروتئین مسئول بزرگ شدن عروق) را از بین ببرد. برای گرفتن بهترین نتیجه از زنجبیل تازه در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
