اگر شما هم یکی از میلیون‌ها مردی باشید که دچار مشکل بزرگ شدن پروستات هستند، منطقی است که بخواهید تمام درمان‌های طبیعی موجود را برای کوچک کردن غده پروستات یا حداقل کاهش علائم امتحان کنید. واقعیت این است که هیچ فردی نمی‌خواهد مدام هراسان به سمت سرویس بهداشتی بدود یا وقتش را برای مدیریت فشار مثانه هدر بدهد. ادرار کردن مداوم شبانه می‌تواند اعصاب‌خردکن باشد. پژوهش‌ها حکایت از آن دارد که عسل و زنجبیل می‌تواند برای درمان پروستات مفید باشد.
در این مقاله برایتان توضیح می‌دهیم که چگونه از عسل و زنجبیل برای درمان پروستات استفاده می‌شود و این درمان‌های طبیعی چه مزایایی دارند. نکته مهم این است که برای درمان پروستات حتماً به پزشک باتجربه و ماهری مراجعه کنید که از روش‌های درمان و مدیریت عوارضشان اطلاع کامل دارند؛ به‌این‌ترتیب عوارض جانبی و خطرهای احتمالی کمتر و دوران نقاهت پس از درمان کوتاه‌تر می‌شود.
درمان‌های طبیعی پروستات
چند روش طبیعی برای درمان سرطان پروستات وجود دارد که از میان آنها زنجبیل و عسل نتایج فوق‌العاده‌ای را به دست داده‌اند. البته لازم است پژوهش‌های بیشتری در این زمینه انجام شود. کاربردها و پژوهش‌های انجام‌شده در زمینه درمان پروستات با زنجبیل و عسل را در این بخش می‌خوانید.
زنجبیل
اولین مطالعه از این دسته پژوهش‌ها خاصیت‌های ضدسرطانی زنجبیل را به صورت کلی بررسی می‌کند و به بررسی خواص یکایک ترکیبات تشکیل‌دهنده زنجبیل نمی‌پردازد. دانشمندان پی برده‌اند که عصاره زنجبیل کامل فعالیت ضدسرطانی نویدبخشی برای پیشگیری از سرطان پروستات دارد.
براساس یک مقاله اینترنتی، یک استاد زیست‌شناسی در آزمایشگاهش متوجه شد که عصاره زنجبیل اثرات معناداری بر متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی و القای مرگ سلولی در طیف سلول‌های سرطان پروستات دارد.
به‌علاوه پژوهش‌های جانوری نشان می‌دهند که عصاره زنجبیل در حد معناداری باعث مسمومیت بافت‌های عادی، مانند مغز استخوان نمی‌شود. پژوهش‌ها بیانگر پسرفت بسیار خوب تومور تا 60% و بدون هیچ‌گونه مسمومیتی است.
علی‌رغم پژوهش‌های فراوانی که بر روی خواص ضدسرطانی زنجبیل انجام شده است، برخی دانشمندان ترجیح می‌دهند رویکرد کلی‌تری را برای تحقیق درباره انواع مولکول‌های درگیر اتخاذ کنند. آنان معتقد نیستند که ترکیبات زنجبیل به صورت مجزا علت ضدسرطانی بودن عصاره زنجبیل باشد و خاصیت این گیاه را برآیند اثر متقابل هم‌افزایی‌کننده ترکیباتش می‌دانند که دانشمندان را قادر می‌سازد تا با استفاده از مقدار بسیار کمتری از این عصاره، به‌جای یک ماده شیمیایی، به خواص ضدسرطانی آن دست یابند.
ارزیابی داده‌ها نشان می‌دهد که کافی است انسان‌ها هر روز فقط حدود 100 گرم عصاره زنجبیل کامل در تغذیه روزانه‌شان مصرف کنند تا از فواید این گیاه برخوردار شوند. ازآن‌جا که رویکردهای فعلی عوارض جانبی جدی و ناتوان‌کننده‌ای را به دنبال دارد، متخصصان روش‌های طبیعی غیرسمی، مانند مصرف داروهای ملایم‌تر و ترکیبات گیاهی را برای مقابله با سرطان ترجیح می‌دهند.
شناسایی خواص مفید عصاره‌های گیاهی فرایندی بسیار دشوار و عمیق است، چرا که دانشمندان باید تعیین کنند دقیقاً کدام ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره اثر پیشگیرانه دارد یا سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد.
هرچند تحقیق بر روی عصاره‌های گیاهی ساده به نظر می‌رسد، اما این‌طور نیست، چون میلیون‌ها ترکیب و دیگر مشتقات پیچیده وجود دارد و دانشمندان نمی‌دانند که کدام ترکیب واقعاً مفید است. از این گذشته ممکن است فراوانی ترکیباتی که دانشمندان درصدد شناسایی‌شان هستند، اندک باشد، اما همین ترکیبات نادر آنقدر مهم هستند که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.
پژوهشگران پیشینه مرتبط و انبوه مقالات مرتبط را بررسی کردند و چند مقاله منتشرشده درباره زنجیل را یافتند، اما متوجه شدند که پژوهش چندانی درباره عصاره کامل زنجبیل، به‌ویژه در زمینه درمان سرطان پروستات، کند کردن رشد تومور، سرطان با تأخیر طولانی و قابل کنترل با راهبردهای پیشگیرانه شیمی‌درمانی، انجام نشده است. اکثر مقالات موجود فقط بر یکی از ترکیبات زنجبیل متمرکز است.
عسل
عسل یکی از فراورده‌های جانبی یک فرایند شیمیایی کاملاً طبیعی است. این ماده غذایی غلیظ، شیرین و خوشمزه از زنبور عسل و زنبورهای دیگر به دست می‌آید. زنبور عسل یکی از حشره‌های مهمی است که وجودشان برای بشر ضروری است. تعداد گونه‌هایی که به اندازه زنبور عسل و انسان برای هم مفید باشند، چندان زیاد نیست. گرده‌افشانی اکثر سبزیجات و میوه‌های محبوب انسان‌ها توسط زنبورها انجام می‌شود. ما از گرده‌افشانی برای کاشت گیاهانی استفاده می‌کنیم که به زنبورها کمک می‌کنند تا منبع غذایی اصلی‌شان را تأمین کنند.
انواع عسل
امروزه عسل‌های گوناگون و متنوعی در بازار وجود دارند. عسل‌ها از نظر بافت، مزه و خواص مفید بالقوه با هم تفاوت دارند. هرچند وقتی برای تهیه یک غذای سریع به عسل نیاز دارید، ارزان‌ترین برند عسل می‌تواند کارتان را راه بیندازد، اما خواص و اثرات عسل ارزان با عسل ارگانیک قابل مقایسه نیست. برای مثال می‌توانید عسل‌های زیر را تهیه کنید:
- عسل شبدر.
- عصل گندم سیاه.
- عسل اقاقیا.
- عسل مانوکا.
- عسل تک‌گل.
- عسل چوب ترش یا ترشک درختی.
- عسل گل‌های وحشی.
عسل برای سلامت پروستات مفید است؟
عسل طبیعی از ویژگی‌های درمانی متعددی برخوردار است. عسل خام به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و آنتی‌باکتریال محصولی مفید و مؤثر برای مدیریت بزرگ شدن پروستات است. قند ماده اصلی تشکیل‌دهنده عسل است و بیش از 99% از وزن خشک عسل را تشکیل می‌دهد.
این ترکیب قندی از 40.5% فروکتوز، 7.5% مالتوز، 33.5% گلوکز و 1.5% ساکارز تشکیل می‌شود. صرف‌نظر از این‌که عسل از چه نوع شهد گلی به دست می‌آید، اعداد فوق در تمام عسل‌ها یکسان است.
اما عسل خام ترکیبات دیگری، مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی، آمینواسیدها، آنزیم‌ها و پلی‌فنول‌ها نیز دارد که برای سلامت پروستات مفیداند.
داده‌ها حکایت از آن دارد که عسل می‌تواند از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری کند و محرک آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی) شود. این اثرات در بسیاری از کارسینوماها مانند سرطان‌های پروستات، کبد، سینه و روده بزرگ مشاهده می‌شود.
نتایج پژوهش‌ها
همان‌طور که اشاره شد، عسل حاوی پلی‌فنول‌هایی است که عمدتاً از مشتقات اسید فنولیک، فنولیک اسیدها و فلاونوئیدها هستند. پژوهشگران اثرات آنتی‌اکسیدانی و پرواکسیدانی پلی‌فنول‌ها را بر سرطان پروستات بررسی کردند.
پلی‌فنول‌ها می‌توانند مانند هر دو عامل زیر عمل کنند:
- عامل‌های پرواکسیدان: پلی‌فنول‌ها تولید گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) را تقویت می‌کنند.
- مولکول‌های آنتی‌اکسیدانی: پلی‌فنول‌ها رادیکال‌های آزاد را پیدا می‌کنند تا استرس اکسیداتیو کمتر شود.
داده‌های دیگر نیز بیانگر نتایج مشابهی است. پژوهشگران قابلیت عسل مانوکا و آویشن را برای کاهش گسترش متاستاز سرطان بررسی کردند. این اثر در رده سلول‌های سرطانی پروستات ارزیابی شد. گزارش‌ها حکایت از آن دارد که غلظت‌های غیرسمی عسل آویشن مهاجرت سلول‌ها را تا 20% کاهش داد.
تمام عامل‌های فنولی، بهجز کافئیک اسید، مهاجرت سلولی را کاهش داد. به عبارت دیگر عسل و قند موجود در عسل در کنار ترکیبات فنولی می‌تواند خواص متاستاتیک سلول‌های سرطانی را کاهش دهد. این ترکیبات از طریق جلوگیری از چسبندگی سلولی مؤثر متاستاز را مهار می‌کنند.
براساس گزارش‌ها، عسل تیره بیش از عسل روشن دارای عامل‌های مبارزه‌کننده با بیماری است. شهد گلی که زنبور از آن تغذیه می‌کند، اهمیت تغذیه‌ای بسیار بالایی دارد. آن‌چه زنبور می‌خورد، ارزش آنتی‌اکسیدانی عسل طبیعی را تعیین می‌کند.
هنوز باید پژوهش‌های بیشتری در زمینه نقش پلی‌فنول‌های غذایی در مدیریت بزرگ شدن پروستات انجام شود.
در یک پژوهش امکان استفاده از پلی‌فنول‌های غذایی به عنوان روش جایگزین برای مدیریت بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات (BPH) انجام شد. اگرچه داروهای متعارف برای مدیریت بزرگ شدن پروستات نسبتاً کارآمداند، اما مصرف این داروها عوارض جانبی متعددی را به دنبال دارد که یکی از آنها انزال غیرعادی است.
چند پلی‌فنول مانند کورکومین و دارچین حاوی ترکیبات مفید مؤثری هستند که فعالیت‌های ضدالتهابی‌شان ثابت شده است؛ فعالیت‌هایی که به بهبود پروستات کمک می‌کند.
بااین‌توصیف عسل برای پروستات ملتهب مفید است؛ البته پژوهش‌های کافی برای تأیید این فرضیه وجود ندارد. درهرحال با در نظر گرفتن داده‌های محدود موجود می‌توان گفت که عسل خواص بالقوه مهمی دارد.
بهترین روش‌های درمان پروستات
درمان‌های خانگی پروستات دائمی نیستند و بیماران برای بهره‌مند شدن از اثرات درمان باید آن را برای مدتی طولانی تکرار کنند. روش‌های بسیار دیگری برای درمان پروستات یا کاهش عوارضش وجود دارند که در ادامه با مهم‌ترین و متداول‌ترینشان آشنا می‌شوید.
جراحی
غده پروستات و تعدادی از غده‌های لنفاوی پیرامونش در عمل جراحی برداشته می‌شود. جراح آنکولوژیست پزشکی است که در زمینه درمان سرطان از طریق عمل جراحی تخصص دارد. متخصص اورولوژی یا اورولوژیست با فلوشیپ سرطان آنکولوژیست جراحی است که درمان جراحی پروستات را انجام می‌دهد. نوع جراحی به مرحله بیماری، وضعیت سلامت عمومی بیمار و عامل‌های دیگر بستگی دارد.
پروستاتکتومی رادیکال (باز)
تمام غده پروستات و کیسه‌های منی (وزیکول‌های سمینال) در عمل پروستاتکتومی رادیکال برداشته می‌شود. غدد لنفاوی ناحیه لگن نیز ممکن است برداشته شود. خطر مختل شدن عملکرد جنسی در این عمل وجود دارد. چنانچه امکان داشته باشد جراحی حفظ عصب انجام شود، این رویکرد احتمال حفظ عملکرد جنسی را پس از جراحی افزایش می‌دهد، چون عصب‌هایی که نعوظ و ارگاسم را ممکن می‌سازند، در این رویکرد جراحی آسیب نمی‌بینند. حتی اگر بعضی از عصب‌ها بریده شود، ارگاسم به دلیل مجزا بودن فرایندها می‌تواند رخ دهد. احتباس ادرار نیز یکی از عوارض جانبی پروستاتکتومی باز است. مصرف دارو، پروتز آلت یا تزریق برای ادامه دادن عملکرد جنسی عادی توصیه می‌شود. گاهی اوقات لازم است جراحی دیگری برای رفع مشکل بی‌اختیاری ادرار انجام شود.
پروستاتکتومی لاپاراسکوپی یا رباتیک
تهاجم عمل بسته یا لاپاراسکوپی کمتر از پروستاتکتومی رادیکال است و دوران نقاهت کوتاه‌تری نیز دارد. جراح یک دوربین و وسایل جراحی را از طریق برش‌های کوچک سوراخ کلیدی وارد شکم بیمار می‌کند. سپس جراح ابزار رباتیک را برای برداشتن غده پروستات هدایت می‌کند. پروستاتکتومی بسته به‌طور کلی با خونریزی و درد کمتری همراه است، اما عوارض جانبی عمل برای عملکرد جنسی و احتباس ادرار مشابه پروستاتکتومی باز است. درباره امکان انجام جراحی لاپاراسکوپی در مراکز طرف قرارداد پزشک معالجتان با ایشان صحبت کنید و از ایشان بخواهید که نتایج دو عمل پروستاتکتومی باز و بسته را برایتان مقایسه کنند.
ارکیکتومی دوطرفه
هر دو بیضه در جراحی ارکیکتومی دوطرفه برداشته می‌شود.
تراشیدن پروستات از راه مجرای ادرار (TURP)
جراحی TURP عموماً برای رفع علائم انسداد ادرار انجام می‌شود، اما سرطان پروستات را درمان نمی‌کند. این عمل تحت بیهوشی کامل انجام می‌شود و بیمار دارویی را برای آگاه نشدن از درد دریافت می‌کند. جراح لوله باریکی را همراه با دستگاه برشی به نام سیستوسکوپ وارد میزراه یا مجرای ادرار و سپس پروستات می‌کند تا بتواند بافت پروستات را بردارد.
قبل از جراحی از پزشک معالجتان بخواهید که عوارض جانبی احتمالی این عمل خاص را برایتان توضیح بدهند. عمل پروستاتکتومی معمولاً برای بیماران جوان‌تر یا سالم‌تر مفیدتر است. احتمال این‌که بیماران جوان‌تر پس از عمل پروستاتکتومی دچار اختلال دائمی نعوظ و احتباس ادرار شوند، کمتر از بیماران سالمند است.
پرتودرمانی
در پرتودرمانی از پرتوهای پرتوان برای نابود کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. آنکولوژیست پرتودرمانی پزشک متخصص پرتودرمانی است که سرطان را به این روش درمان می‌کند. برنامه پرتودرمانی معمولاً از تعداد معینی جلسه درمان تشکیل می‌شود که در یک بازه زمانی تعیین‌شده انجام می‌شوند.
رادیوتراپی با پرتو خارجی
رادیوتراپی با پرتوی خارجی رایج‌ترین نوع پرتودرمانی است. آنکولوژیست رادیوتراپی از دستگاهی که بیرون بدن قرار دارد، برای متمرکز کردن پرتوهای اشعه ایکس روی ناحیه‌های سرطانی استفاده می‌کند.
یکی از روش‌های رادیوتراپی با پرتوی خارجی که برای درمان سرطان پروستات به کار برده می‌شود، پرتودرمانی کوتاه‌مدت (Hypo-fractionated) گفته می‌شود. بیماران در این روش به‌جای دریافت دوزهای پایین‌تر در مدت زمانی طولانی‌تر، دوز روزانه بالاتری از پرتودرمانی را ظرف مدت زمانی کوتاه‌تر دریافت می‌کنند. رادیوتراپی کوتاه‌مدت مفرط حالتی است که کل درمان در 5 جلسه یا کمتر انجام می‌شود. برنامه رادیوتراپی کوتاه‌مدت متوسط معمولاً شامل 20-28 جلسه درمان است؛ به این روش رادیوتراپی استریوتاکتیک بدن (SBRT) یا رادیوتراپی استریوتاکتیک ابلیتیو (SABR) می‌گویند.
پرتودرمانی هیپوفرکشن برای درمان مرحله اولیه سرطان پروستاتی توصیه می‌شود که در دیگر بخش‌های بدن منتشر نشده است. این روش برای گروه‌های زیر کاربرد دارد:
- بیماران مبتلا به سرطان پروستات کم‌خطری که به درمان نیاز دارند یا درمان را به نظارت فعال ترجیح می‌دهند.
- بیماران مبتلا به سرطان پروستات پرخطر یا با خطر متوسطی که پرتودرمانی خارجی را بر روی پروستات و احتمالاً غدد لنفاوی لگن دریافت می‌کنند.
درمان به روش رادیوتراپی هیپوفرکشن احتمال بروز بعضی عوارض جانبی کوتاه‌مدت پس از درمان را در مقایسه با رادیوتراپی خارجی معمول اندکی افزایش می‌دهد؛ از جمله این عوارض جانبی می‌توان به مشکلات گوارشی اشاره کرد. براساس پژوهش‌های موجود بیمارانی که رادیوتراپی هیپوفرکشن دریافت می‌کنند، بیشتر مستعد ابتلا به عوارض جانبی بلندمدت نیستند. اگر سؤالی درباره خطر بروز عوارض جانبی دارید، حتماً از پزشک معالجتان بپرسید.
براکی‌تراپی
براکی‌تراپی یا پرتودرمانی داخلی به این شکل انجام می‌شود که منابع رادیواکتیو مستقیماً داخل پروستات گذاشته می‌شود. این منابع که به آنها دانه گفته می‌شود، تشعشع را فقط دور ناحیه کاشت دانه منتشر می‌کنند، دانه‌های رادیواکتیو مدت کوتاهی با نرخ دوز بالا یا برای مدتی طولانی‌تر با نرخ دوز پایین در پروستات باقی می‌مانند. دانه‌های با نرخ دوز پایین به‌طور دائم در پروستات می‌مانند و تا یک سال پس از کاشت مؤثرند. البته مدت زمان اثرگذاری دانه‌ها به منبع تشعشع بستگی دارد. براکی‌تراپی با نرخ دوز بالا معمولاً کمتر از 30 دقیقه در بدن باقی می‌ماند، اما لازم است که بیش از یک بار انجام شود.
براکی‌تراپی را می‌توان در کنار درمان‌های دیگری مانند پرتودرمانی خارجی و یا هورمون‌درمانی انجام داد. پزشکان روش‌های براکی‌تراپی زیر را توصیه می‌کنند:
- بیماران مبتلا به سرطان پروستات کم‌خطری که به درمان فعال نیاز دارند یا درمان فعال را انتخاب می‌کنند، براکی‌تراپی با دوز پایین را مورد بررسی قرار می‌دهند. روش‌های دیگر شامل پرتودرمانی خارجی یا پروستاتکتومی رادیکال می‌شود.
- بیماران مبتلا به سرطان پروستات با خطر متوسطی که رادیوتراپی خارجی همراه با هورمون‌درمانی یا بدون آن را انتخاب می‌کنند، باید براکی‌تراپی تقویتی با دوز بالا یا پایین را نیز علاوه بر رادیوتراپی خارجی دریافت کنند. براکی‌تراپی تقویتی از طریق دریافت دوز پایین‌تری از تشعشع در مدت زمانی کوتاه‌تر انجام می‌شود. برخی بیماران مبتلا به سرطان پروستات با خطر متوسط می‌توانند فقط براکی‌تراپی را بدون پرتودرمانی خارجی یا هورمون‌درمانی دریافت کنند.
- بیماران مبتلا به سرطان پروستات با خطر بالا که در حال دریافت رادیوتراپی خارجی و هورمون‌درمانی هستند، باید براکی‌تراپی تقویتی با دوز بالا یا پایین را دریافت کنند.
پرتودرمانی با شدت تعدیل‌یافته (IMRT)
پرتودرمانی با شدت تعدیل‌یافته (IMRT) نوعی پرتودرمانی خارجی است که در آن از سی‌تی‌اسکن برای تهیه تصویری سه‌بعدی از پروستات قبل از درمان استفاده می‌شود. رایانه از اطلاعات مربوط به اندازه، شکل و محل سرطان پروستات برای تعیین مقدار تابش مورد نیاز برای تخریب تومور استفاده می‌کند. در روش IMRT می‌توان دوز بالای تابش را مستقیماً به سمت پروستات هدایت کرد، بدون آن‌که خطر آسیب دیدن اندام‌های مجاور بیشتر شود.
پروتون درمانی
پروتون‌تراپی یا درمان با پرتوی پروتون نوعی پرتودرمانی خارجی است که در آن به‌جای اشعه ایکس از پروتون استفاده می‌شود. پروتون‌ها در سطوح بالای انرژی می‌توانند سلول‌های سرطانی را از بین ببرند. پژوهش‌های فعلی تأیید نکرده است که پروتون تراپی بیش از رادیوتراپی قدیمی برای سرطان پروستات مفید باشد. به‌علاوه هزینه پروتون درمانی بالاتر است.
درمان‌های موضعی
درمان‌های موضعی درمان‌هایی کم‌تهاجمی هستند که تومورهای کوچک پروستات را بدون درمان کردن بقیه غده پروستات از بین می‌برند. در درمان‌های موضعی از سرما، گرما و روش‌های دیگر برای درمان سرطان، به‌ویژه سرطان‌های پروستات کم‌خطر و با خطر متوسط استفاده می‌شود. مؤثر بودن درمان‌های موضعی در کارآزمایی‌های بالینی در حال بررسی است. اکثر این روش‌ها به عنوان روش درمانی استاندارد تأیید نشده است.
کرایوسرجری که به آن کرایوتراپی یا کرایوابلیشن نیز گفته می‌شود، سلول‌های سرطانی را با پروبی فلزی منجمد می‌کند؛ پروب از طریق برش کوچک ایجادشده در ناحیه بین راست‌روده و اسکروتوم وارد بدن می‌شود؛ اسکروتوم یا کیسه بیضه کیسه‌ای پوستی حاوی بیضه‌هاست. کرایوسرجری روشی استاندارد یا رسمی برای درمان سرطان پروستات تازه تشخیص داده شده نیست. چون کرایوسرجری با پروستاتکتومی رادیکال یا رادیوتراپی مقایسه نشده است، پزشکان نمی‌دانند که آیا نتایج این روش‌ها قابل مقایسه با یکدیگر هستند یا خیر. همچنین اثر کرایوسرجری بر عملکرد جنسی و ادراری هنوز مشخص نشده است.
اولتراسوند متمرکز با شدت بالا (HIFU) نوعی درمان موضعی مبتنی بر حرارت است. پروب اولتراسوند در درمان HIFU وارد راست‌روده می‌شود و سپس امواج صوتی به سمت بخش‌های سرطانی غده پروستات هدایت می‌شوند. هایفو به گونه‌ای طراحی شده است که سلول‌های سرطانی را از بین ببرد و در عین‌حال آسیبی محدود را به بقیه غده پروستات وارد کند. سازمان غذا و دارو (FDA) درمان بافت پروستات با هایفوتراپی را در سال 2015 تأیید کرد. هایفو روش جذابی برای برخی بیماران است، اما هنوز مشخص نیست که این درمان بیش از همه برای کدام گروه از بیماران مفید است. هایفوتراپی فقط باید توسط متخصصی با تجربه فراوان انجام شود. با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که هایفوتراپی بهترین روش برای درمانتان است.
هورمون‌درمانی
چون هورمون‌های جنسی مردانه، موسوم به آندروژن‌ها، موجب رشد سرطان پروستات می‌شوند، کاهش میزان این هورمون‌ها می‌تواند رشد سرطان را آهسته کند. تستوسترون متداول‌ترین آندروژن است. هورمون‌تراپی برای کاهش میزان تستوسترون در بدن به کار برده می‌شود؛ هورمون‌تراپی به دو روش انجام می‌شود: در روش اول بیضه‌ها در عمل جراحی اخته کردن (castration) درآورده می‌شوند؛ در روش دوم داروهایی مصرف می‌شود که عملکرد بیضه‌ها را متوقف می‌کند؛ به این روش اخته‌سازی دارویی می‌گویند. اهمیت این‌که کدام روش هورمون‌درمانی به کار برده می‌شود، به اندازه هدف اصلی که کاهش میزان تستوسترون باشد، مهم نیست. از این روش با اصطلاحات دیگری مانند درمان محرومیت از آندروژن (ADT) نیز یاد می‌شود.
در روش دیگری که برای جلوگیری از اثر تستوسترون بر رشد سرطان پروستات به کار برده می‌شود، دارویی به نام مهارکننده محور آندروژن تجویز می‌شود. این داروها مانع تولید تستوسترون در بدن می‌شوند یا از اثرگذاری تستوسترون جلوگیری می‌کنند. مهارکننده‌های محور آندروژن شامل مهارکننده‌های گیرنده آندروژن و مهارکننده‌های سنتز آندروژن می‌شوند.
هورمون‌تراپی برای درمان سرطان پروستات در بسیاری از موقعیت‌های متفاوت، مانند موضعی، موضعی پیشرفته و متاستاتیک به کار برده می‌شود؛ همچنین اگر میزان PSA پس از جراحی و یا رادیوتراپی برای سرطان پروستات موضعی افزایش یابد نیز هورمون‌تراپی توصیه می‌شود. هورمون‌تراپی در شرایط زیر پیشنهاد می‌شود:
- بیمارانی که براساس راهنمای شبکه جامع ملی سرطان (NCCN) به پروستات پرخطر و با خطر متوسط موضعی مبتلا هستند و در حال دریافت درمان قطعی با پرتودرمانی هستند، متقاضی هورمون‌تراپی به شمار می‌آیند. درمان قطعی درمانی است که با هدف علاج قطعی سرطان انجام می‌شود. بیماران مبتلا به سرطان پروستات با خطر متوسط باید هورمون‌تراپی را حداقل به مدت 4 تا 6 ماه دریافت کنند. اما بیماران مبتلا به سرطان پروستات پرخطر باید به مدت دو تا سه سال تحت درمان قرار بگیرند.
- همچنین هورمون‌تراپی را می‌توان بر روی افرادی انجام داد که جراحی انجام داده‌اند و در غدد لنفاوی‌شان که حین جراحی برداشته شده سلول‌های سرطانی میکروسکوپی یافت شده است. هورمون‌تراپی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده و کاهش احتمال عود سرطان انجام می‌شود. به این روش درمان کمکی می‌گویند. هرچند استفاده از هورمون‌تراپی کمکی موضوعی بحث‌برانگیز است، این رویکرد برای برخی بیماران خاص سودمند بوده است.
شیمی‌درمانی
در شیمی‌درمانی از دارو برای نابود کردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود؛ داروهای شیمی‌درمانی معمولاً از رشد، تقسیم و تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند.
شیمی‌درمانی به بیماران مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته یا مقاوم در برابر اختگی کمک می‌کند؛ افزون بر این شیمی‌درمانی برای بیمارانی مفید است که سرطان پروستاتشان به تازگی تشخیص داده شده است یا سرطان پروستات متاستاتیک حساس به اختگی دارند. رژیم یا برنامه شیمی‌درمانی معمولاً از تعداد معینی چرخه تشکیل می‌شود که در یک بازه زمانی تعیین‌شده انجام می‌شوند.
چند داروی استاندارد برای درمان سرطان پروستات به کار برده می‌شود. شیمی‌درمانی استاندارد معمولاً با ترکیب دوسه تاکسل (تاکسوتر) و پردنیزون شروع می‌شود.
پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که افزودن دوسه تاکسل به هورمون‌تراپی بیمارانی که سرطان پروستاتشان به تازگی تشخیص داده شده است یا سرطان پروستات متاستاز دهنده حساس به اخته‌سازی دارند، طول عمر بیماران را در حد معناداری افزایش می‌دهد و رشد و انتشار سرطان را متوقف می‌کند.
مصرف کابازیتاکسل (جوتانا) برای درمان سرطان پروستات مقاوم نسبت به اخته‌سازی و متاستاتیکی تأیید می‌شود که قبلاً با دوسه تاکسل درمان شده است. کابازیتاکسل نوعی بازدارنده میکروتوبول است.
عوارض جانبی شیمی‌درمانی به خود بیمار، نوع شیمی‌درمانی انجام‌شده، دوز مصرفی و طول درمان بستگی دارد؛ درهرحال عوارض جانبی معمول شیمی‌درمانی شامل خستگی مزمن، زخم‌های دهان و گلو، اسهال، حالت تهوع و استفراغ، یبوست، اختلال‌های خونی، اختلالات سیستم عصبی، تغییر در تفکر و حافظه، مشکلات جنسی و تولیدمثل، بی‌اشتهایی، درد و ریزش مو می‌شود. عوارض جانبی شیمی‌درمانی معمولاً پس از اتمام درمان برطرف می‌شود. البته بعضی عوارض جانبی ادامه دارد، عود می‌کند یا بعداً ایجاد می‌شود. از پزشک معالجتان سؤال کنید که با توجه به طرح درمانتان ممکن است دچار چه عوارضی شوید. تیم درمان در مدیریت عوارض جانبی شیمی‌درمانی یا پیشگیری از آنها به بیمار کمک می‌کند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یا درمان زیستی برای تقویت سازوکارهای دفاعی طبیعی بدن جهت مقابله با سرطان طراحی می‌شود. در این روش از مواد تولیدشده در بدن یا آزمایشگاه برای بهبود، هدف‌گیری یا بازیابی عملکرد سیستم ایمنی استفاده می‌شود.
برای بیمارانی که سرطان پروستات متاستاتیک مقاوم در برابر اخته‌سازی دارند، علائم سرطان ندارند یا علائمشان انگشت‌شمار است و عموماً شیمی‌درمانی انجام نداده‌اند، واکسن‌درمانی با سیپولوسل-تی (پروونج) می‌تواند روش مناسبی باشد.
سیپولوسل-تی برای هر بیمار به‌طور اختصاصی تهیه می‌شود. ابتدا در عملی موسوم به لوکوفرزیس از بیمار خون گرفته می‌شود. سلول‌های ایمنی خاص از خون بیمار جدا و در آزمایشگاه تعدیل می‌شود، سپس دوباره به بیمار تزریق می‌شود. سیستم ایمنی بدن بیمار در این زمان سلول‌های سرطانی پروستات را شناسایی و نابود می‌کند. وقتی این درمان انجام می‌شود، به سختی می‌توان متوجه شد که آیا سرطان با موفقیت در حال درمان شدن است یا خیر، چون درمان با سیپولوسل-تی منجر به کاهش میزان PSA، کوچک شدن تومور یا جلوگیری از تشدید سرطان نمی‌شود. با این حال نتایج کارآزمایی‌های بالینی حکایت از آن دارد که درمان با سیپولوسل-تی طول عمر بیماران مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک مقاوم در برابر اختگی را که علائمی ندارند یا علائمشان اندک است، تقریباً چهار ماه بیشتر می‌کند.
گونه‌های مختلف ایمونوتراپی می‌تواند عوارض جانبی متفاوتی را به دنبال داشته باشد. عوارض جانبی شایع شامل واکنش‌های پوستی، علائم آنفلوانزا مانند: اسهال و تغییرات وزن می‌شود. اگر پزشک معالجتان ایمونوتراپی را توصیه کرد، درباره عوارض جانبی احتمالی ایمونوتراپی با ایشان مشورت کنید.
